باباطاهر از مشهورترین دوبیتی سرایان ایرانی که حدوداً در اواخر قرن چهارم و اوایل قرن پنجم می‌زیسته است. آرامگاه باباطاهر عریان مربوط به دوره معاصر است و در تاریخ ۲۱ اردیبهشت ۱۳۷۶ با شماره ۱۸۷۰ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
معرفی:
- از باباطاهر علاوه بر دو بیتی‌هایش آثار ادبی دیگری چون دو قطعه و چند غزل و کتابی با عنوان «سرانجام» باقی مانده است.
- دوبیتی‌های باباطاهر، دارای مضامین ساده و روان و دور از صنایع ادبی دشوار است.
- برخی محققان معاصر، زبان وی را «راژی»، «راجی» یا «رازی» دانسته‌اند. این سه لفظ به گویش قدیم اهل ری باز می‌گردد. برخی نیز زبان اشعار او را لُری می‌دانند.
لقب‌ها:
- بابا لقبی بوده که به پیروان وارسته می‌داده‌اند.
- عریان به دلیل بیان کردن مسائل به صورت بی پرده و عریان بوده است. طبق روایت‌های دیگر گفته می شود به این دلیل به او عریان می‌گفتند که از علایق دنیا دست کشیده بود. که البته در هیچ‌یک از منابع کهن، دست‌کم تا اواسط سدۀ ۹ق، به همراه نام وی دیده نمى‌شود.
- لر یا همدانی (یا لُری یا لرستانى و یا از قوم لر به شمار آمدن وی) به گواهى پاره‌ای منابع معلول لهجۀ لری بعضى از اشعار اوست.
بزرگانی که در جوار مزار باباطاهر آرمیده‌اند:
- محمد ابن عبدالعزیز از ادیبان سده ۳ هجری
- ابولفتح اسعد از فقیهان سده ۶
- میرزا علی نقی کوثر از دانشمندان سده ۱۳
- مفتون همدانی از شاعران سده ۱۴
معماری مقبره:
- قدمت مقبره اصلی بابا طاهر به دوره سلجوقیان می‌رسد و در قرن ششم هجری یک برج هشت ضلعی آجری بر روی قبر بابا طاهر ساخته شد که بعدها بر اثر مرور زمان ویران شد.
- در زمان پهلوی اول از طرف شهرداری همدان بنای جدیدی به جای بنای قدیمی ساخته شد که مصالح آن بیشتر آجر بود.
- در جریان همین بازسازی، لوح کاشی مربوط به قرن هفتم هجری، که هم‌اکنون در موزه ایران باستان نگهداری می‌شود، به دست آمد.
- بر روی این کاشی فیروزه‌ای رنگ، آیات قرآن مجید به خط کوفی برجسته نوشته شده‌است.
- احداث بنای جدید در سال ۱۳۴۴ خورشیدی با همت انجمن آثار ملی و شهرداری همدان و توسط مهندس محسن فروغی انجام شده‌است.
- آرامگاه جدید، شاهکاری ممتاز و بدیع از معماری عصر جدید است که طرح اصلی آن تلفیقی از معماری قرن‌های هفتم و هشتم هجری و عصر حاضر است.
- برج آرامگاه بر قاعده‌ای هشت ضلعی واقع شده که ارتفاع آن از سطح فوقانی تپه ۲۰/۳۵ متر و از کف خیابان ۲۵/۳۰ متر می‌باشد.
- ستون‌های هشت‌گانه برج، قطعه سنگ مزار، کف و پله‌های آرامگاه از سنگ گرانیت حجاری شده است.
- بنای اصلی نیز به ابعاد۱۰ × ۱۰ متر با مجموعه‌ای از منشورها پوشیده شده و دارای مدخل‌های ورودی و منفذهای نور است.
- نما و فرش بنای آرامگاه باباطاهر همدان از سنگ است و در داخل آن کتیبه‌هایی از کاشی وجود دارد.
- در محوطه داخلی آرامگاه ۲۴دو بیتی از سروده‌های باباطاهر بر روی ۲۴ قطعه سنگ مرمرین نوشته و نصب شده است.
دیگر اماکن دیدنی نزدیک:
- گنبد علویان: ۱٫۱ کیلومتر
- موزه و سفره خانه سنتی حمام قلعه: ۱٫۸ کیلومتر
- کلیسای گریگوری استپان: ۱٫۸ کیلومتر
- موزه هگمتانه همدان: ۲ کیلومتر
- آرامگاه استر و مردخای: ۲ کیلومتر
- آرامگاه بوعلی سینا: ۲٫۷ کیلومتر
- موزه بوعلی سینا: ۳ کیلومتر
- برج تاریخی قربان: ۳٫۶ کیلومتر
سایر اطلاعات:
آدرس: همدان، میدان باباطاهر
شماره تماس: 08134223343
هزینه ورودی: 3000 تومان برای افراد ایرانی – 30000 تومان برای افراد غیر ایرانی
ساعات بازدید: همه روزه 08:30 الی 18:00
برای آشنایی بیشتر با دیگر جاذبه های این شهر با راهنمای گردشگری آسان گردش همراه شوید.
نظر (0)