باغ فین کاشان (آدرس، شماره تماس، ساعت کاری، )- آسان گردش

باغ فین کاشان که عمارتی باستانی در كنار چشمه سلیمانیه در شهر است یکی از مهمترین نمونه باغ‌ های ایرانی است که همچنان زنده و پابرجاست.

شاید هم بدنام ترین باغ تاریخ باشد که هربار اسم آن می آید، ماجرای قتل ناجوانمردانه امیرکبیر و حمام خون او به یاد می آید.

این باغ نمونه ای برتر از معماری باغ های ایرانی و یکی از 9 باغ ایرانی ثبت جهانی شده یونسکو به شمار می‌آید.

هر ساله در کنار میدان نقش‌جهان و کاخ چهلستون، بیشترین بازدید کننده و گردشگر استان اصفهان را به سوی خود جلب می‌نماید.

معرفی:

باغ فین مکانی است که ناصرالدین‌شاه، در سال ۱۸۵۲ میلادی صدراعظمخود امیرکبیر را در آن به قتل رساند.
به جز قتل امیر کبیر، جشن تاج گذاری رسمی شاه اسماعیل صفوی هم در این باغ برگزار شده است.
وسعت باغ بالغ بر ۲۳ هزار مترمربع و شامل یک حیاط مرکزی است که به وسیله دیوار، بارو و برجهایاستوانه شکل محصور شده‌است.
این باغ تاریخی عنوان پربازدیدترین اثر تاریخی استان اصفهان در نوروز 1397 و 1398 را به دست آورد.
یکی از پربازدیدترین مکان‌های گردشگری در این استان است.
باغ فین کاشان در تاریخ ۱۵ آذر ۱۳۱۴ با شماره ثبت ۲۳۸ به ‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌ است.
این اثر در سال ۱۳۸۲ به ثبت جهانی یونسکو نیز رسیده است.
این مجموعه به علت مساحت بالایش در گذشته “باغ شاه” نیز نامیده می شد.
اکنون به باغ فین مشهور است و دلیلش هم قرار گرفتن آن در منطقه فین کاشان است.
کلمه فین از کلمه فینه، که نام کلاه هایی بوده که مردم این ناحیه بر سر می گذاشتند گرفته شده است.
این بنا در خیابان امیر کبیر قرارگرفته است.
خیابانی که سرتاسرش عرقیجات فروشی است.
اگر به بازدید مجموعه می روید حتما خریدعرقیجات کاشان را هم در برنامه خود بگذارید.

تاریخچه:

بنای اولیه باغ فین به قبل از اسلام بر میگردد و با تمدن سیلك مرتبط می شود.
مجموعه پیوندی ناگسستنی با چشمه ‌جوشان سلیمانیه که در بالای باغ جاری ‌است، دارد.
سابقه و قدمت باغ فین کنونی و بناهای آن به دوره صفویه بازمی‌گردد.
ساختمان باغ فین فعلی به دوره شاه عباس اول نسبت داده شده است.
کار ساخت و توسعه عمرانی باغ در دوره شاه صفی و شاه عباس دوم به اوج رسید.
بناهای سر در ورودی، کوشک صفوی و یکی از حمام ها محصول این دوره هستند.
از اواخر دوره صفویه تا دوره زندیه توجهی به باغ نشد.
در دوره کریمخان زند باغ مورد مرمت قرار گرفت و بنای خلوت کریمخانی به آن افزوده گشت.
در سلطنت فتحعلی شاه قاجار بخش های زیادی به باغ اضافه گشت.
در زمان پهلوی بنای موزه ملی کاشان ساخته شد.

معماری باغ:

از لحاظ معماری باغ فین کاشان تمام اصول استاندارد ساخت باغ را رعایت کرده است.
سیستم آبرسانی منحصر به فرد این باغ، یکی از پر اهمیت ترین ویژگی هایش است، که نبوغ معماران قدیم ایرانی را نشان می دهد.
آب جاری در این مجموعه که از چشمه سلیمانیه تأمین می شود در تمام سال حجم ثابتی دارد.
ویژگی عجیب دیگر سیستم آبرسانی باغ فین، دمای ثابت آب است که هرگز از ۲۵ درجه بالاتر یا پایین تر نمی رود.
میراث فرهنگی ایران، طراح باغ فین را، غیاث الدین جمشید کاشانی می داند.
اما منابع دانشگاهی طراح باغ را شیخ بهایی معرفی می کنند.
از جمله ارکان مهمی که در طراحی باغ فین به کار رفته است حفظ تقارن بوده که از اهمیت ویژه ای برخوردار بوده است.
اما با دخالت شاهان حاکم بر این شهر به تدریج از میزان تقارن باغ کم شده است.

بناهای باغ:

1) حوض ها و عنصر آب در باغ فین کاشان

عمده دلیل استفاده از عنصر آب در باغ فین کاشان:
به وجود آمدن آرامش به واسطه نگاه کردن انسان در آب
خنک کردن هوا در فصل تابستان
طنین انداختن موسیقی آب به ویژه در قسمت های غیر مسکونی بوده است.
دو حوض بسیار زیبا به نام های جوش و دوازده فواره در این مجموعه وجود دارند.
حوض جوش دارای کف پوشی است که نقشی مانند قالی های ترنج و محراب کاشان دارد.
کاشی هایی با لعاب طلا تا اویل دوره رضا شاه در این حوض وجود داشتند که توسط غارتگران دزدیده شدند.
در این اثر ۱۶۰ حفره وجود دارد که هر یک به منزله یک گل از قالی بوده است.
عملکرد این حفره ها به این صورت است که اولین حفره به صورت فواره ای عمل می کند.
دومین حفره کار مکش آب را انجام می دهد.
حدود ۸۰ حفره فواره و ۸۰ حفره مکنده در این حوض ها وجود دارد.
آنها به یکسان بودن ورود و خروج آب کمک می کنند تا سرریزی نداشته باشد.
دوازده فواره نیز در زمان محمد شاه قاجار و همزمان با حوض جوش و اتاق شاه نشین ساخته شد.

2) حمام فین

معروف ترین بخش باغ فین کاشان، حمام فین است.
دو حمام به نام های حمام بزرگ و حام کوچک در این باغ وجود دارد.
عمده علت شهرت این حمام ها به قتل رسیدن امبیرکبیر نخست وزیر ناصر الدین شاه، در حمام کوچک است.

3) عمارت سر در

در هنگام ورود به باغ، ساختمانی را می‌بینیم که قدیم‌ها محل انتظار بازدیدکنندگان بوده است.
این بنای زیبای آجری‌ که دو طبقه دارد، عمارت سر در نامیده می شود.

4) کوشک صفوی

سال ساخت کوشک صفوی به دوره ۹۸۶ هجری شمسی بر می گردد.
این بنای تاریخی در مرکز باغ و در روبروی دروازه باغ قرار دارد.
کوشک صفوی به دستور شاه عباس و به همت آقا خضر نهاوندی حاکم وقت کاشان ساخته شده است.
این بنا در زلزله سال ۱۱۵۶ صدماتی جدی به آن وارد شد.
در گذشته ۴ طبقه داشته و دو طبقه فوقانی آن به شکل کلاه فرنگی بوده.
اما در زمان بازسازی تنها دو طبقه از آن ساخته شده است.
امروزه این ساختمان ۱۴ متر ارتفاع دارد.
مصالحی که در کوشک صفوی بکار رفته عبارتند از سنگ لاشه در پی ساختمان و خشت خام در دیواره ها.

5) اتاق شاه نشین

اتاق شاه نشین، حدود سال ۱۲۱۸ شمسی به دستور محمد شاه قاجار در باغ فین ساخته شد.
در اطراف این بنا اتاق هایی برای خدمه با عنوان اتاق های گوشواره وجود دارد.
تشریفات از درب ‌های جانبی صورت می گرفت و خدمه هیچ گاه از درب اصلی وارد این اتاق نمی شدند.

6) چایخانه

بعد از شاه نشین و در کنار کوشک قاجار بنایی به نام چایخانه وجود دارد که در گذشته به آن چشمه زنانه می گفتند.
در این بخش تمام آب ورودی به باغ تقسیم می شود.
یک سوم آن چشمه اصلی به آن می ریزد و پس از تقسیم شدن به ۳ شاخه راه خود را در باغ ادامه می دهد.

7) کوشک قاجار یا شترگلوی فتحعلی شاهی

کوشک قاجار به دستور فتحعلی شاه در سال ۱۱۸۹ شمسی در جنوب غربی باغ ساخته شده است.
این بنا با نام شترگلوی فتحعلی شاهی یا صوفه فتحعلی شاهی نیز شناخته می شود.

8) حیاط خلوت کریم خانی

حیاط خلوت کریم خانی به دستور شخص کریم خان زند و به همت آقا سلیم آرانی در این باغ ساخته شده.
این قسمت شامل یک حیاط کوچک و اتاق های پنج دری و اتاق های ساده است.
سال ساخت آن به حدود ۱۱۴۱ هجری شمسی باز می گردد.

9) موزه ملی کاشان

موزه ملی کاشان در سال ۱۳۴۶ به همت مرحوم سید محمد تقی مصطفوی مدیر کل باستان شناسی وقت بر روی خرابه های برجا مانده از بنای خلوت نظام الدوله ساخته شده است.
این بنا دارای سه بخش باستان شناسی و مردم شناسی و صنایع دستی است.
بیش از ۴۰۰ قطعه اثر در این موزه به نمایش در آمده، که از هزاره هفتم قبل از میلاد تا دوره معاصر را دربر می‌گیرد.
اشیای بخش باستان شناسی این مجموعه از حفاری‌های انجام شده در تپه سیلک و چغازنبیل و حسنلو و خوروین و لرستان و… به دست آمده اند.
موزه ملی کاشان از سال 1385 تا سال 1389 تعطیل بوده و در بهمن‌ماه 1389 مجددا دایر شده‌ است.

باغ فین کاشان

جاذبه‌های نزدیک باغ فین:

بعد از باغ فین و ادامه دادن خیابان امیرکبیر به تپه باستانی سیلک در خیابان امیرالمومنین می‌رسیم.
بین مجموعه تا تپه سیلک حدود ۷ دقیقه با ماشین و تا بازار قدیم کاشان نیز 15 دقیقه زمان است.

سایر اطلاعات:

آدرس:

اصفهان، کاشان، انتهای خیابان امیر کبیر

شماره تماس:

03155302010

زمان بازدید:

همه روزه به جز تاسوعا و عاشورای حسینی، شهادت امام علی، رحلت پیامبر، رحلت امام خمینی و شهادت امام جعفر صادق

ساعت بازدید:

۰۹:۰۰ تا ۱۸:۳۰ در شش ماه اول سال و ۰۹:۰۰ تا ۱۶:۰۰ در شش ماه دوم سال

شما می توانید برای آشنایی بیشتر با سایر جاذبه های گردشگری کاشان همراه آسان گردش باشید.

وبلاگ