حمام گپ خرم آباد که به حمام آسیا نیز شهرت دارد، قدمتش به دوران صفویه باز می گردد.
معرفی:
- حمام گپ خرم آباد توسط علی مردان خان والی لرستان در دوره صفویه ساخته شده است.
- در دوره قاجار نیز توسط حسین خان ساکی مورد مرمت و بازسازی قرار گرفته است.
- واژه “گپ” در زبان لری به معنای بزرگ می باشد و در اینجا به بزرگی فضای حمام اشاره دارد.
- این مجموعه حدود 710 مترمربع مساحت دارد.
- حمام گپ شامل حمام سرد و حمام گرم بوده که حدفاصل این دو فضایی کوچک برای استقرار دلاک در نظر گرفته شده است.
- حمام های عمومی در زمان های گذشته بسیار پر رونق بوده اند اما رفته رفته از تردد به این مکان ها کاسته شد.
- حمام گپ نیز با واگذار شدن به بخش خصوصی در سال 1395 و پس از تعطیلی شش ماهه، به مجموعه رستوران و چایخانه تغییر کاربری داد.
- این اثر تاریخی در سال 1378 به ثبت در فهرست آثار ملی ایران رسیده است.
بخش های مختلف حمام:
در ورودی حمام چند پله قرار گرفته است که با پایین رفتن از آن ها وارد فضای سربینه می شوید.
سربینه:
- این قسمت را فضای عمومی حمام و رختکن تشکیل می دهند.
- در این مکان کارهایی از قبیل درآوردن لباس ها، اصلاح ریش و مو، استراحت و صرف غذا انجام می شده است.
- حوض سنگی زیبایی همراه با آفتابه ای مسی در کنار آن، در کف سربینه قرار گرفته اند.
- گنبد بزرگی هم چنین در این قسمت با ارتفاع 5/6 متر وجود دارد که بر روی چهار ستن سنگی قرار دارد.
- دور تا دور سربینه سکوهایی وجود دارند که به صورت طاقچه هایی مثلثی شکل هستند و به عنوان کفش کن بوده اند یعنی مردم کفش هایشان را در این قسمت قرار می داده اند.
میان در:
- میان در یا راهرو قسمت سربینه را به گرمخانه حمام متصل می کند.
- در زبان عامیانه به این قسمت “پیچ حمام” نیز می گویند.
- این قسمت برای نفوذ پیدا نکردن هوای سرد و نداشتن دید مستقیم به داخل گرمخانه تعبیه شده است.
- هم چنین دیگر کاربرد آن جلوگیری از وارد شدن افراد از قسمت سرد به قسمت گرم حمام بدون تأمل می باشد که منجر به سرماخوردگی، سکته یا ایست قلبی نشود.
- در حمام گپ، میان در به صورت هشت ضلعی طراحی شده است.
گرمخانه:
- اصلی ترین قسمت حمام، گرمخانه است که محل زدودن آلودگی و چرک می باشد.
- قبل از ورود به این بخش حوضچه ای سنگی برای شستشو پاها قرار دارد.
- معماری این بخش نیز مانند سربینه می باشد و گنبدی بر روی چهار پایه سنگی در آن قرار گرفته است.
- بر روی گنبد جامخانه ای تعبیه شده که نور فضای داخلی حمام را تأمین می کرده است.
- این قسمت در حال حاضر کاربری رستوران دارد.
تون:
- در این قسمت حرارت مورد نیاز برای گرم کردن حمام تأمین می شده است.
- این حرارت به وسیله سوختن چوب، هیمه، خار و خاشاک فراهم می گشته است.
گاوچرخ:
- در این قسمت آب به وسیله یک چرخ بزرگ از چاه بیرون کشیده می شده است.
- این چرخ را یک گاو به چرخش در می آورده است و به همین علت “گاوچرخ” نامیده می شود.
- فاضلاب حمام نیز از طریق تنبوشه های که زیر خیابان فردوسی قرار دارند به رودخانه وارد می شده است.
بام حمام:
- دسترسی به بام حمام از طریق پله هایی که در کنار چاه آن قرار گرفته اند امکان پذیر است.
- روی بام را برای جلوگیری از ورود رطوبت، آجرفرش کرده اند.
- طاق های کوچکی نیز به نام “کانه” بر روی طاق های اصلی قرار گرفته اند.
سایر اطلاعات:
- آدرس: خرمآباد- خیابان حافظ- میدان گپ- جنب مسجد توتونچی
- شماره تماس: 33339999-066
- ساعت بازدید: همه روزه از ساعت 9 صبح الی 19 عصر
- امکانات رفاهی: رستوران- کافه سنتی
- جاذبه های گردشگری نزدیک: بازار سنتی خرم آباد- امامزاده زید بن علی
آیا تا کنون از حمام گپ در خرم آباد بازدید کرده اید؟ تجربه خود را با ما به اشتراک بگذارید.
شما می توانید با سایر جاذبه های گردشگری خرم آباد در آسان گردش آشنا شوید.
نظر (0)