آرامگاه پیر پالان دوز مشهد یکی از آرامگاه های تاریخی،دیدنی و زیبای مربوط به اواخر دوره صفوی در است که متعلق به یکی از شیوخ بزرگ سلسله ذهبیه است.

تاریخچه:

• آرامگاه پیر پالان دوز متعلق به شخص محمد عارف عباسی که وی در نیمه دوم قرن دهم هجری و در روستای قریه کارده مشهد به دنیا آمد.
• وی از عارفان و شیوخ سلسله ذهبیه است که به پیر پالان دوز معروف است.
• زیرا با وجود مقام والایی که داشت اما به شغل پالان دوزی اشتغال داشت.
• او می خواست نشان دهد که راه معرفت در شناخت و باور به خدای یگانه و توکل بر توانایی و بزرگی او است و خدومت به بندگانه خدا و از خود گذشتگی نتیجه ای بزرگ و خوش در پی دارد.
• او همچنین قرآن هفت سوره ای را به خط خوش ثلث نوشته است.
• وی هم دوره با شیخ بهایی بود و علاوه بر عرفان، کیمیاگر و خطاط هم بود.
• این آرامگاه در سال ۱۳۵۶ به عنوان یک اثر ملی به ثبت آثار ملی رسیده است.

آشنایی مختصر با سلسله ذهبیه:

• سلسله ذهبیه بیشتر در بین شیعیان رواج داشته است.
• از بزرگان و مشایخ  ذهبیه می‌توان شیخ احمد غزالی، شیخ جنید بغدادی، شهاب الدین سهروردی، ابوالنجیب سهرودی و… را نام برد.
• البته برخی از آن به عنوان فرقه تصوف و  برخی دیگر به عنوان  سلسله  از آن یاد می‌کنند.
• بیشتر پیروان این سلسله در استان‌های خوزستان خراسان بزرگ آذربایجان فارس و… زندگی می‌کردند.

معماری آرامگاه پیر پالان دوز:

• در سال ۹۸۵ قمری به دستور پسر شاه عباس یعنی سلطان محمد خدابنده بنایی برای مقبره پیر پالان دوز ساخته شد.
• شکل ابتدایی آرامگاه تنها مربعی با یک گنبد در قسمت  فوقانی آن بود.
• این بنا توسط آستان قدس رضوی در سال های اخیر مورد بازسازی و مرمت قرار گرفت.
• در طی این بازسازی فضاهایی به این مجموعه اضافه شده مثل حوض، حیاط، حجره های سردرد و درون حیاط  که از ویژگی های دوره صفوی به کار رفته در این بنا هستند.
• این بنا چهارگوش با گنبدی سرفراز آن قرار دارد و و در داخل آن آن شاه نشینی وجود دارد که در قسمت بالایی آن یزدی بندی هایی دارای نقاشی از که بقعه را جلوه خاصی داده است.
• قسمت بدنه های شاه نشین دارایی تزیینات نقاشی از دوران صفویه است.
• هنگامی که وارد آرامگاه می شوید قبر پیر پالان دوز در کنار در ورودی قرار دارد.
• در زیر گنبد ترنج زیبایی با نگاره های گیاهی کشیده شده است و کف آرامگاه را با فرش های یکپارچه پوشاندند.
• سطح گنبد با کاشی کاری فیروزه‌ای بوده است اما بعد از مرمت بنا با کاشیهای هندسی شکل  به رنگ ترکیبی نخودی و آبی فیروزه ای تزیین شده است.
• سپس دور تا دور آن  را با چند ستاره هشت پر پوشانده شده و داخل آن تسبیحات اربعه نگاشته شده است.

اطلاعات بازدید:

• آدرس :  خراسان رضوی، مشهد، خیابان نواب صفوی، ضلع شرقی حرم مطهر امام رضا (ع) ، آرامگاه پیر پالان دوز
• شماره تلفن : ۳۲۰۰۲۰۰۰-۰۵۱
• هزینه ورودی : رایگان می باشد.
• ساعات بازدید : هر روز از ساعت ۸ الی 20

برای کسب اطلاع بیشتر از این مکان تاریخی با آسان گردش همراه شوید.