ارگ کریم خان در مرکز شهر شیراز یکی از بناهای ارزشمند و باشکوه دوران زندیه قرار دارد. این بنا به جای مانده از سلسله زندیه می‌باشد.

تاریخچه:

  • کریم‌خان زند، موسس سلسله زندیه، در سال 1179 هجری قمری دستور ساخت این بنا را صادر کرد.
  • کریم‌خان به علت اینکه این بنا را برای سکونت و اداره حکومت در نظر داشت، دستور داد از بهترین معماران و مصالح آن زمان در ساخت این بنا استفاده شود.
  • گفته می‌شود کریم خان این بنا را با الهام از معماری صفوی ساخته است.

ارگ کریم خان

کاربری بنا در دوران مختلف:

  • در زمان پهلوی از این بنا به عنوان زندان استفاده می‌شد. به همین دلیل، در این زمان خساراتی به ارگ وارد شد.
  • بعد از سلسله پهلوی در سال 1350 این بنا به اداره فرهنگ و هنر آن زمان تحویل داده شد.
  • ارگ کریم خان در سال 1351 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید و توسط اداره میراث فرهنگی بازسازی شد.
  • اکنون ارگ کریم خان کاربری موزه را دارد.

معماری:

  • این بنا دو کاربری نظامی و مسکونی داشته است.
  • دیوارهای مرتفع با ارتفاع 12 متر و 4 برج با ارتفاع 14 متر بیانگر کاربری دفاعی این بنا هستند.
  • بالای دیوارها سوراخ هایی دیده می‌شود که جان پناه سربازان در زمان جنگ و تیراندازی بوده است.
  • در قدیم دورتادور ارگ خندقی وجود داشته که آن هم کاربری دفاعی داشته است.
  • منابع بکار رفته در بنا آجر و سنگ است.
  • برج‌های چهار گوشه ارگ هرکدام دارای سه طبقه و دو اتاق هستند.
  • یکی از اتاق‌ها برای استراحت سربازان و دیگری جهت نگهداری اسلحه بوده است.
  • در قسمت‌های شمالی، جنوبی و غربی فضای مسکونی ارگ قرار دارد.
  • در این قسمت‌ها ایوان‌هایی وجود دارند که 6 اتاق در اطراف آنها قرار گرفته است.
  • تمام این اتاق‌ها از داخل به هم راه دارند و چند شاه‌نشین هم در محوطه ارگ قرار دارد.
  • شاه نشین ضلع شمالی مناسب زمستان بوده است.
  • شاه نشین اصلی در قسمت جنوب غربی واقع شده که روبروی حوض اصلی است.
  • حمام هشت ضلعی به جای مانده از دوران زندیه در قسمت جنوب شرقی قرار گرفته است.
  • این حمام از اولین حمام‌های ایرانی با این سبک هستند.
  • آب این مجموعه از آب قنات رکن آباد تامین می‌شده است که بهترین آب شیراز از لحاظ املاح معدنی بوده است.
  • دور لبه بام شیر سرها که سایبانی از جنس چوب هستند دیده می‌شود.
  • این شیر سرها هم در زمان بارش برف و باران سرپناه بوده‌اند و هم از تابش نور خورشید ظهر تابستان به داخل اتاق‌ها جلوگیری می‌کرده‌اند.
  • در ارگ کریم خان از تزیینات زیادی استفاده نشده و تزیینات بیشتر مربوط به فضای اتاق‌های درونی بوده است.
  • پادشاهان قاجار تزیینات داخلی ارگ را بر حسب سلیقه خود تغییر دادند و برای همین تخریب زیادی در آن زمان صورت گرفت.
  • کاشی کاری زیبای سر در که با مضمون نبرد رستم و دیو طراحی شده است مربوط به دوره قاجار می‌باشد.

ارگ کریم خان

راه‌های دسترسی:

  • برای رسیدن به ارگ کریم خان علاوه بر وسیله شخصی از مترو و اتوبوس و تاکسی می‌توانید استفاده کنید.
  • نزدیک‌ترین ایستگاه مترو، ایستگاه زندیه است.
  • آدرس: شیراز، شمال شرقی میدان شهدا
  • ساعات بازدید: 8:30 الی 20:30
  • هزینه ورودی: بازدید کنندگان ایرانی 5000 تومان – بازدید کنندگان خارجی 50000 تومان

 

شما می توانید با سایر جاذبه های گردشگری شیراز در آسان گردش آشنا شوید.