خانه لاری ها یزد (تاریخچه، معماری، اطلاعات بازدید)- آسان گردش

خانه لاری ها یزد یادگاری از دوران قاجاریه و از جاذبه های تاریخی این شهر محسوب می‌شود.

معرفی:

هنگام عبور از کوچه پس کوچه‌های بافت قدیمی یزد و محله فهادان به خانه‌ای می‌رسیم که بر سر در آن تابلوی موزه اسناد تاریخی قرار گرفته است.
خانه لاری‌ها و بادگیر آن یکی از آثار تاریخی به جامانده از دوران قاجار در شهر یزد، است.
خانه لاری‌ها در محله فهادان و در مجاورت عمارت کلاه فرنگی قرار دارد.
این بنا متشکل از 6 خانه با معماری و فضای خانه‌های کویری است.
اکنون بنای این اثر تاریخی تحت تملک سازمان اسناد و کتابخانه ملی قرار دارد و از سال 1385 قسمت‌هایی از خانه برای امور اداری و برپایی موزه در اختیار این سازمان قرار گرفته است.
خانه لاری‌ها یزد در سال 1375 در فهرست آثار ملی ایران ثبت گردید.

تاریخچه:

لاری‌ها حدود 270 سال پیش از استان فارس راهی یزد شدند تا تجارت خود را گسترش بخشند.
خانه لاری‌ها با مالکیت حاج محمد ابراهیم لاری و توسط حاج غلامحسین ملازنبیل در سال 1286 قمری در مساحت 1700 مترمربع بنا گردید.
این خانه در زمان خودش یکی از اشرافی‌ترین خانه‌های یزد بوده است.
تا اواخر حکومت رضاخان این خانه در تملک لاری‌ها بوده است اما پس از آن به دلیل بوجود آمدن مشکلات وراثتی، حدود نیم قرن متروکه شد.
مدتی از این مکان به عنوان خانقاه مسلک نعمت اللهی استفاده میشد.
در سال 1363 میراث فرهنگی با خرید این خانه مرمت آن را برعهده گرفت.

معماری:

خانه لاری ها یزد با درها، ارسی‌ها، پنجره‌ها و اتاقهای آئینه‌کاری و نقاشی شده از نمونه‌های بسیار زیبای خانه‌های اعیانی قرن سیزدهم می‌باشد.
در این خانه از اصول معماری ایرانی استفاده شده و در معماری آن سعی شده حریم داخلی خانه از چشم غیرخودی‌ها پوشیده بماند.
این خانه دو درب خروج دارد. درب قسمت غربی با یک دهلیز و هشتی به قسمت اندرونی راه می‌یابد و درب دوم در ضلع شمالی و متصل به قسمت بیرونی است.
22 اتاق در این خانه وجود دارد که همگی با درهای چوبی از درون به هم متصل هستند.
اتاق‌های ارسی با درهای کشویی رو به بالا باز می‌شوند، اتاق‌های پنج دری مخصوص دورهم نشینی و اتاق‌های سه دری مخصوص کودکان بوده.
زیباترین اتاق این مجموعه تالار آینه است که اتاق پذیرایی از مهمانان بوده و آینه‌کاری و نقاشی‌های خیره کننده‌ای دارد.

سه حیاط در این خانه وجود دارد که هرکدام ویژگی‌ها و زیبایی‌های خاص خود را دارد:

حیاط اول:

برای دیدن این حیاط باید از درب دوم خانه وارد شوید.
مانند اکثر خانه‌های قدیمی این خانه نیز فضای اندرونی و بیرونی دارد وحیاط در وسط قرار گرفته است.
ایوان بزرگی در حیاط به چشم می‌خورد که روی آن بادگیر بلندی قرار دارد.
در وسط حیاط حوض زیبایی که روی آن تختی بزرگ قرار دارد، مشاهده می‌شود. این فضا را غروب نشین می‌نامیده‌اند.
در اطراف حیاط اتاق‌هایی وجود دارد که هر کدام مناسب یک فصل سال است.
قسمت شمالی را بیشتر در فصل زمستان و قسمت جنوبی را بخاطر بادگیرهایش در فصل تابستان استفاده می‌‌کرده‌اند.
در قسمت شرقی حیاط مطبخ، سرداب و اتاق آینه قرار دارد و بیشتر در فصل پاییز استفاده میشده.
قسمت غربی هم به دلیل داشتن بهارخواب در فصل بهار مورد استفاده قرار می‌گرفته است.
اتاق‌های عمارت به دلیل آینه‌کاری، نقاشی‌ها، گچبری‌ها و پنجره‌های رنگی بکار رفته در آنها بسیار دیدنی و زیبا هستند.
سرداب خانه که سقف آن بصورت طاق تویزه (طاقی از گچ و نی) است، زیر ایوان اصلی قرار دارد.

حیاط میانی:

از لحاظ ساختار شبیه حیاط اصلی اما کوچکتر از آن است هفت دری‌ها، پنج دری‌ها و سه دری‌های زیبایی در این حیاط وجود دارد که مجموعه ای زیبا و متقارن از طاق نماها را بوجود آورده‌اند.

حیاط سوم:

هرچند فضای این حیاط از حیاط‌های دیگر کوچکتر است اما اهمیت آن از دیگر حیاط آن‌ها کمتر نیست.
این حیاط تنها یک اتاق دارد و معمولا اهالی خانه برای خلوت کردن از این قسمت استفاده می‌کرده‌اند.
برای ورود به این حیاط باید از حیاط میانی وارد شوید. نورگیر موجود در سقف حیاط نور این قسمت را تامین می‌کند.

سایر اطلاعات:

آدرس: یزد، خیابان امام خمینی، محله فهادان، مجاور عمارت کلاه فرنگی
ساعات بازدید: 8 صبح الی 8 شب
بهای بلیط: بازدیدکنندگان ایرانی 30.000 ریال – بازدیدکنندگان خارجی 200.000 ریال

شما می توانید با سایر جاذبه های گردشگری یزد در آسان گردش آشنا شوید.

وبلاگ

خانه لاری ها یزد